Hormony płciowe

Badanie hormonów płciowych jest procedurą diagnostyczną, która ma na celu określenie poziomów różnych hormonów związanych z funkcjonowaniem narządów płciowych oraz regulacją cech płciowych. Istnieją dwa główne rodzaje hormonów płciowych: hormony męskie, znane jako androgeny, oraz hormony żeńskie, nazywane estrogenami i progesteronem. Wśród najczęstszych badań analiz laboratoryjnych znajdują się:

• Badanie poziomu testosteronu: To badanie ocenia poziom głównego hormonu męskiego, testosteronu, we krwi. Może być stosowane w celu diagnozowania problemów związanych z męskimi cechami płciowymi, takimi jak niski libido, impotencja, niepłodność lub inne zaburzenia hormonalne.

U mężczyzn: Badanie poziomu testosteronu u mężczyzn jest przeprowadzane w celu oceny funkcji jąder, a także do diagnozowania problemów związanych z niskim libido, impotencją, przedwczesnymi objawami starzenia się, niską masą mięśniową, niepłodnością oraz innymi zaburzeniami hormonalnymi.

U kobiet: U kobiet poziom testosteronu jest znacznie niższy niż u mężczyzn, ale i tak ma znaczenie w regulacji zdrowia. Badanie testosteronu u kobiet może być wykonywane w przypadku podejrzeń o zespoły nadmiernego wyrastania owłosienia (np. hirsutyzm) lub problemy związane z nadmiernym testosteronem.

• Badanie poziomu estrogenów: Ten test ocenia poziom estrogenów, głównych hormonów żeńskich, we krwi. Może być przydatny do oceny zdrowia narządów płciowych u kobiet, monitorowania cyklu menstruacyjnego oraz diagnozowania zaburzeń hormonalnych.

Estradiol (E2) jest jednym z hormonów płciowych, który należy do grupy estrogenów.  Estradiol reguluje cykl miesiączkowy i rozwój narządów płciowych u kobiet. Wskazaniami do badania poziomu estradiolu mogą być: zaburzenia miesiączkowania, przyrost masy ciała, zatrzymanie wody w organizmie, migreny, złe samopoczucie i zmiany nastrojów oraz problemy z osteoporozą.

Estriol wolny Określenie poziomu tego hormonu to jedno z przesiewowych badań prenatalnych. Monitoruje ono dojrzałość płodu, weryfikuje wiek ciąży oraz wykrywa najczęstsze wady chromosomowe. Utrzymujące się, niskie lub gwałtownie spadające stężenie sugeruje zagrożenie płodu.

• Badanie poziomu progesteronu: Progesteron to hormon ważny w regulacji cyklu menstruacyjnego i ciąży u kobiet. Badanie progesteronu może pomóc w diagnozowaniu problemów związanych z owulacją i funkcją macicy.

Ocena cyklu menstruacyjnego: Badanie poziomu progesteronu w drugiej fazie cyklu menstruacyjnego (fazie lutealnej) może pomóc w ocenie, czy owulacja miała miejsce i czy ciało żółte działa prawidłowo. Niski poziom progesteronu w tej fazie cyklu może sugerować brak owulacji lub inne zaburzenia hormonalne.

Potwierdzenie ciąży: Poziom progesteronu wzrasta po owulacji i jest utrzymywany na wyższym poziomie w przypadku ciąży. Badanie progesteronu może potwierdzić ciążę i ocenić jej rozwój w początkowym stadium.

Ocena funkcji ciałka żółtego: Progesteron jest wytwarzany przez ciałko żółte w jajnikach, które jest ważne po owulacji. Badanie poziomu progesteronu może pomóc w ocenie funkcji ciałka żółtego i jego zdolności do produkcji progesteronu.

• Badanie LH (hormon luteinizujący): Te hormony są kluczowe dla regulacji cyklu menstruacyjnego u kobiet i spermatogenezy u mężczyzn. Badanie ich poziomu może pomóc w diagnozowaniu problemów związanych z płodnością i cyklem menstruacyjnym.

U kobiet: Badanie poziomu LH u kobiet jest często wykorzystywane do oceny cyklu menstruacyjnego i pomaga w identyfikacji owulacji. Wzrost poziomu LH, znany jako “pik LH,” jest jednym z wskaźników zbliżającej się owulacji. Poziom LH wzrasta w okolicach środka cyklu i powoduje uwolnienie jajeczka z jajnika.

U mężczyzn: Badanie poziomu LH u mężczyzn może być użyteczne w ocenie funkcji jąder i produkcji plemników. Niski poziom LH u mężczyzn może sugerować zaburzenia hormonalne i problemy z płodnością.

• Badanie FSH (hormon folikulostymulujący): pomagają ocenić zdrowie narządów płciowych i cykl menstruacyjny u kobiet, a także funkcję rozrodczą u mężczyzn. Badanie warto wykonać, jeśli pojawiają się objawy: zaburzeń miesiączkowania, przy ocenie zespołu menopauzalnego, podejrzeniu niepłodności, monitorowania dysfunkcji jąder.

U kobiet: Badanie poziomu FSH u kobiet może pomóc w ocenie funkcji jajników i cyklu menstruacyjnego. Wzrost poziomu FSH w pierwszej fazie cyklu menstruacyjnego może sugerować zmniejszoną rezerwę jajnikową lub brak owulacji. Wzrost FSH w okresie menopauzy jest normalny, co oznacza zmniejszenie aktywności jajników.

U mężczyzn: Badanie poziomu FSH u mężczyzn może być użyteczne w ocenie funkcji jąder i spermatogenezy. Wzrost poziomu FSH u mężczyzn może sugerować zaburzenia hormonalne i problemy z płodnością.

• Badanie prolaktyny: Prolaktyna to hormon odpowiedzialny za produkcję mleka u kobiet. Badanie jej poziomu jest przydatne w diagnozowaniu problemów związanych z laktacją i zaburzeniami hormonalnymi.

U kobiet: Badanie poziomu prolaktyny u kobiet może być wykonywane w celu oceny stanu zdrowia narządów płciowych, funkcji przysadki mózgowej i funkcji gruczołów mlekowych.

U mężczyzn: Badanie poziomu prolaktyny u mężczyzn jest mniej powszechne, ale może być stosowane w celu oceny problemów związanych z funkcją przysadki mózgowej i regulacją hormonalną.

• Androstendion: Jest produkowany głównie przez nadnercza i jajniki (u kobiet) oraz jądra (u mężczyzn). Badanie poziomu androstendionu może być stosowane u obu płci w celu oceny funkcji hormonalnej, diagnozowania zaburzeń endokrynologicznych i monitorowania stanu zdrowia.

U kobiet: Badanie u kobiet jest stosowane w diagnostyce zespołu policystycznych jajników (PCOS), zaburzeń owulacyjnych i innych problemów związanych z nadmiernym owłosieniem ciała i hirsutyzmem.

U mężczyzn: Badanie może pomóc w diagnozowaniu zaburzeń hormonalnych i problemów związanych z nadmiernym owłosieniem ciała, impotencją lub innymi objawami.

• Badanie DHT (dihydrotestosteronu): DHT to pochodna testosteronu i jest istotna w rozwoju męskich cech płciowych. Badanie poziomu DHT jest stosowane przede wszystkim u mężczyzn w celu oceny funkcji gruczołów łojowych skóry, rozmieszczenia owłosienia ciała oraz problemów związanym z rozwojem męskich cech płciowych. DHT jest również związany z problemami skórnymi, takimi jak trądzik oraz z łysieniem męskim.