Badania biochemiczne krwi

Badania biochemiczne krwi przeprowadza się w laboratoriach medycznych na podstawie próbki krwi pobranej od pacjenta. Wyniki tych badań są oceniane przez lekarza, który może na ich podstawie postawić diagnozę lub monitorować stan zdrowia pacjenta. Badania te są ważnym narzędziem w diagnostyce i opiece zdrowotnej.

• Glukoza: Pomaga w diagnozowaniu cukrzycy oraz monitorowaniu poziomu cukru we krwi. Badanie glukozy w kierunku cukrzycy jest zalecane w przypadku nadwagi lub otyłości  oraz u osób z czynnikami ryzyka cukrzycy.
• Cholesterol: Pomaga ocenić ryzyko chorób serca. Składa się z cholesterolu LDL (złego) i HDL (dobrego). Wyniki badań cholesterolu pomagają lekarzom określić ryzyko chorób serca i podejmować decyzje dotyczące diety, stylu życia i ewentualnej farmakoterapii w celu obniżenia poziomu cholesterolu i zmniejszenia ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego. Regularne badania cholesterolu są ważne zwłaszcza dla osób z czynnikami ryzyka, takimi jak otyłość, nadciśnienie, palenie tytoniu czy historia rodziny w związku z chorobami serca.
• Trójglicerydy: Wysoki poziom trójglicerydów jest związany z ryzykiem chorób serca. Wynik badania może być ważnym wskaźnikiem ryzyka chorób serca. Wysoki poziom trójglicerydów może zwiększać ryzyko miażdżycy, chorób serca i udarów.
• Bilirubina: Pomaga w ocenie funkcji wątroby i układu żółciowego. Wysoki poziom bilirubiny może wskazywać na problemy zdrowotne, takie jak żółtaczka, choroby wątroby, kamica żółciowa lub uszkodzenie czerwonych krwinek.
• Kreatynina: Służy do oceny funkcji nerek. Wysoki poziom kreatyniny we krwi może sugerować, że nerki nie działają efektywnie i nie są w stanie usunąć kreatyniny z organizmu. To może być oznaką problemów nerkowych, takich jak przewlekła choroba nerek, uszkodzenie nerek spowodowane lekami lub odwodnienie. Niski poziom kreatyniny jest zazwyczaj mniej powszechny i może być związany z innymi rzadkimi warunkami lub małą masą mięśniową. U pacjentów po przeszczepie nerki badanie służy do monitorowania funkcji przeszczepionego narządu.
• Enzymy wątrobowe (AST, ALT, ALP): Pomagają w diagnozowaniu chorób wątroby. AST Wzrost poziomu może sugerować uszkodzenie wątroby lub innych narządów. Wysoki poziom ALT jest często związany z uszkodzeniem wątroby spowodowanym różnymi czynnikami, takimi jak choroby wątroby, alkohol lub leki. Wzrost poziomu ALP może być związany z chorobami wątroby lub problemami z kośćmi.
• Elektrolity (sód, potas): Wartości elektrolitów pomagają w monitorowaniu równowagi elektrolitowej organizmu. Badanie to pozwalają zmierzyć poziom najważniejszych elektrolitów (sodu, potasu) w organizmie. Sód jest ważnym elektrolitem, który wpływa na równowagę płynów w organizmie i kontroluje ciśnienie krwi. Nadmiar sodu może prowadzić do nadciśnienia tętniczego. Potas jest istotny dla prawidłowej pracy mięśni, w tym mięśnia sercowego. Zaburzenia poziomu potasu mogą prowadzić do arytmii serca.
• Kwas moczowy: Wartość ta jest związana z dną moczanową. Wysoki poziom kwasu moczowego w organizmie może być związany z różnymi stanami zdrowia, w tym dną moczanową (chorobą, która objawia się bólami stawów), kamicą nerkową lub problemami nerek. Niski poziom kwasu moczowego jest zazwyczaj normalny i nie jest uważany za problem zdrowotny.
• Markery zapalne: Pomagają w diagnozowaniu stanów zapalnych. Najważniejszymi markerami wskazującymi jest badanie CRP oraz OB. Białko C-reaktywne (CRP): CRP jest jednym z najważniejszych markerów zapalnych. Jego poziom w organizmie wzrasta w odpowiedzi na stan zapalny. Odczyn Biernackiego (OB): OB to badanie, które ocenia szybkość opadania krwinek czerwonych w próbce krwi.
• Hormony: (np. TSH, T3, T4): Oceniają funkcję tarczycy.

Hormony tarczycy: W tym badaniu mierzy się poziom hormonów tarczycy, takich jak TSH (hormon stymulujący tarczycę), T3 (trójjodotyronina) i T4 (tyroksyna). Te hormony regulują metabolizm organizmu.

Hormony przysadki: W badaniu przysadki ocenia się poziom hormonów, takich jak GH (hormon wzrostu), LH (hormon luteinizujący), FSH (hormon folikulotropowy) oraz ACTH (hormon adrenokortykotropowy). Hormony te wpływają na pracę innych gruczołów dokrewnych i funkcje ciała.

Hormony płciowe: Badanie hormonów płciowych obejmuje mierzenie poziomu estrogenów i progesteronu u kobiet oraz testosteronu u mężczyzn. Te hormony wpływają na rozwój i funkcje płciowe.

Hormony nadnerczy: Badanie hormonów nadnerczy ocenia poziom kortyzolu i aldosteronu. Hormony nadnerczy wpływają na reakcje organizmu na stres oraz regulują gospodarkę wodno-elektrolitową.

Insulina: Insulina jest hormonem wydzielanym przez trzustkę i jest niezbędna do regulacji poziomu glukozy we krwi. Badanie poziomu insuliny jest ważne w diagnozowaniu cukrzycy i innych zaburzeń gospodarki cukrowej.

Prolaktyna: Prolaktyna to hormon odpowiedzialny za produkcję mleka u kobiet. Badanie poziomu prolaktyny jest stosowane w przypadku problemów z cyklem miesiączkowym i problemów z mlekiem matki.

• Żelazo: 

Niedobór żelaza: Niski poziom żelaza we krwi może być wynikiem niedoboru żelaza w diecie lub problemów ze wchłanianiem żelaza z przewodu pokarmowego. Może prowadzić do niedokrwistości.

Nadmiar żelaza: Wysoki poziom żelaza we krwi może być wynikiem nadmiaru żelaza w organizmie, co może być spowodowane hemochromatozą lub innymi chorobami związanymi z magazynowaniem nadmiaru żelaza.

Stan zapalny: W niektórych stanach zapalnych poziom żelaza może być obniżony, nawet jeśli organizm ma dostateczne zapasy żelaza. To zjawisko jest znane jako “zespół przewodzenia żelaza”.